Instytucje zajmujące się orzekaniem zdolności lub niezdolności do pracy działają zgodnie z różnymi ustawami, kierują się odrębnymi przepisami:

1/ w ZUS orzekanie o niezdolności do pracy opiera się na :
- Ustawie z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227)
- Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy ( Dz. U. Nr 273, poz. 2711)
W orzecznictwie ZUS stosowane są sformułowania:
- częściowa niezdolność do pracy
- całkowita niezdolność do pracy
- niezdolność do samodzielnej egzystencji.
2/ zespoły orzekające o stopniu niepełnosprawności działają w oparciu o Ustawę z dnia 27.08. 1997r. O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ( Dz.U. 1997 Nr 123, poz. 776), na mocy powołania przez starostów.
Zespoły orzekające o stopniu niepełnosprawności zaliczają osoby niepełnosprawne do :
- lekkiego
- umiarkowanego
- znacznego
stopnia niepełnosprawności.
3/ Orzeczenia KRUS , wydawane są na podstawie Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 20.12.1990r. ( Dz.U 98 Nr 7 poz.25)

Posiadając taki zapis w orzeczeniu osoba niepełnosprawna może też podjąć pracę na otwartym rynku pracy w obszarze, w którym rodzaj i stopień niepełnosprawności nie mają żadnego wpływu ( lub wpływ ten jest minimalny) na funkcjonowanie w środowisku pracy.

O zdolności do pracy lub jej braku ostateczną decyzję zawsze podejmuje lekarz medycyny pracy, w odniesieniu do konkretnego stanowiska pracy, w konkretnych warunkach pracy.

Orzeczenia KRUS o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy dotyczą wyłącznie pracy w gospodarstwie rolnym. Oznacza to, iż osoba niepełnosprawna posiadająca takie orzeczenie może podjąć pracę na otwartym rynku pracy poza rolnictwem, na stanowisku przystosowanym do potrzeb tej osoby. Może też podjąć prace w Zakładzie Pracy Chronionej.